O książce: 2000 / W tym wydaniu oddajemy do rąk czytelnika krajowego pierwsze tłumaczenie na literacki język rosyjski pierwszego dzieła poświęconego Świętemu Graalowi, napisana przez francuskiego rycerza krzyżowca (uczestnika IV krucjaty) przez Roberta de Borona pod koniec XIII wieku. Powieść jest niewielka, obejmuje jednak duży okres czasu i opisuje ważne dla obu wydarzeń za dalszy rozwój powieści w prozie i rozpoznanie myśli autora. Książka jest wyraźnie podzielona na trzy nierówne części. Pierwsza, oparta na krótkich wzmiankach w Ewangeliach kanonicznych i na bardziej szczegółowej historii z apokryficznej „Ewangelii Nikodema”, opowiada o męce Pańskiej, o wyczynie Józefa z Arymatei, o jego niewoli i uratowaniu z więzienia. Znalazło się tu także miejsce na krótką opowieść o upadku Adama, o biblijnych patriarchach, o ziemskim życiu Jezusa Chrystusa, zdradzie Judasza, Golgocie, zstąpieniu Chrystusa do piekła itp. W powieści można Zwróćmy uwagę na mały, ale znaczący ideologicznie fragment opisujący pierwsze pojawienie się Świętego Graala, ukazującego się w całej okazałości i cudownej mocy. Zarówno moc świętego kielicha, jak i związane z nim łaski zostają objawione Józefowi. Część druga opowiada o wyzwoleniu Józefa, zdobyciu i zniszczeniu Jerozolimy przez wojska cesarza Wespazjana oraz o uzdrowieniu cesarza z trądu. Uwolniony przez Wespazjana, który pomścił śmierć Chrystusa, Józef udaje się w odległe, nieznane krainy, aby głosić tam chrześcijaństwo. Potomkowie Józefa (ta biblijna postać, według kościelnej legendy, nie mogła mieć bezpośrednich potomków, dlatego Robert wymyślił swojego siostrzeńca Lyonne) kończy się. w Anglii, gdzie powstaje Bractwo Graala. Dla Roberta bractwo strażników Graala to wspólnota osób zaangażowanych w świętą tajemnicę. Nawet najbardziej wybrani nie są dopuszczeni do zgłębienia tajemnicy Graala. Józef wyjawia tę tajemnicę dopiero przyszłemu opiekunowi sanktuarium. Powieść rycerska o poszukiwaniu Graala była trylogią. Pierwszym z nich jest „Romans o Graalu” (utwór ten ma też inną nazwę – „Romans Józefa z Arymatei”). Pozostałe dwie części trylogii Roberta nie zachowały się. Z drugiej powieści „Merlin” zachowały się tylko pierwsze 502 wersety, z trzeciej „Perceval” nie wers. Jednak książki Roberta de Borona były swego czasu tak popularne, że na wielu listach posiadamy prozatorskie transkrypcje tych dzieł, co pozwala nam w pewnym stopniu ocenić ogólną intencję pisarza.